Joriy yilning 18 iyul kuni Prezidentimiz raisligida o‘tkazilgan yig‘ilishda yurtimizda 2 million 600 mingta xonadonning kadastr hujjatlari mavjud emasligi taʼkidlandi. Va kadastri yo‘q xonadonlar masalasini uzil-kesil hal qilish uchun alohida qonun loyihasi ishlab chiqish belgilandi.
Shundan so‘ng fuqarolarda shunday toifadagi ko‘chmas mulklarni kadastr qilish uchun qayerga murojaat qilish kerak? Qancha to‘lov qilinadi va necha kunda tayyor bo‘ladi? mazmunidagi ko‘plab savollar kelib tushmoqda.
Shunga qisqacha to‘xtalib o‘tsak. Hurmatli fuqarolar ushbu tartib yangi ishlab chiqilayotgan qonunda o‘z aksini topadi.
Ungacha ishchi guruh tomonidan:
- 1 oktyabrga qadar mahallabay kadastr hujjati bo‘lmagan xonadonlarning elektron ro‘yxati shakllantiriladi;
- uy-joyga bo‘lgan huquqlarni eʼtirof etishga asos bo‘luvchi hujjatlar to‘planadi va elektron bazaga kiritiladi.
2022 yil 6 iyunda “Yer munosabatlarida tenglik va shaffoflikni taʼminlash, yerga bo‘lgan huquqlarni ishonchli himoya qilish va ularni bozor aktiviga aylantirish tizimi takomillashtirilishi munosabati bilan O‘zbekiston Respublikasining ayrim qonun hujjatlariga o‘zgartish va qo‘shimchalar kiritish to‘g‘risida”gi O‘zbekiston Respublikasi Qonuni qabul qilindi.
Qonun bilan 4 ta kodeks va 21 ta qonunga o‘zgartirish va qo‘shimchalarni kiritildi.
Jumladan,
Yer kodeksiga kiritilgan o‘zgartishlarga ko‘ra, hokimliklarning qishloq xo‘jaligiga mo‘ljallangan yerlarni ijaraga berish bo‘yicha ochiq elektron tanlov yakunlarini tasdiqlash vakolati bekor qilindi.
Qishloq xo‘jaligiga mo‘ljallangan yer uchastkalari fermer xo‘jaligini yuritish uchun ilgari ochiq tanlov asosida berilgan bo‘lsa, endilikda ochiq elektron tanlov orqali beriladi.
Yer uchastkalariga bo‘lgan huquqlar davlat ro‘yxatiga olinganligi to‘g‘risida hujjatlar ilgari Guvohnoma sifatida berilgan bo‘lsa endilikda davlat reyestridan elektron ko‘chirma beriladi.
Yer uchastkasidan belgilanganidan boshqa maqsadlarda foydalanganda Kadastr agentligi organlari yer egasini yoki yerdan foydalanuvchini oldindan xabardor qilgandan keyin yer uchastkasiga bo‘lgan huquqni bekor qilish haqida sudga daʼvo arizasi kiritishi belgilandi.
Nogironligi bo‘lgan shaxslarga va nogironligi bo‘lgan oilalarga elektron onlayn-auksionda yer uchastkalarini sotib olish bilan bog‘liq xarajatlarning o‘rni Vazirlar Mahkamasi tomonidan belgilangan tartibda qoplanishi belgilandi.
“Davlat kadastrlari to‘g‘risida” qonunning 10-moddasiga o‘zgartirish kiritilib, Kadastr agentligi Milliy geografik axborot tizimini yuritish sohasida maxsus vakolatli organ hisoblanishi belgilandi.
2022 yil 29 iyunda “Yer uchastkalarini kompensatsiya evaziga jamoat ehtiyojlari uchun olib qo‘yish tartib-taomillari to‘g‘risida” O‘zbekiston Respublikasining Qonuni qabul qilindi.
Qonun 7 ta bob va 42 ta moddadan iborat.
42-moddaga asosan mazkur qonun 2022 yil 1 oktyabrdan kuchga kirishi belgilandi.
Qonunda jismoniy va yuridik shaxslarga meros qilib qoldiriladigan umrbod egalik qilish, doimiy egalik qilish, doimiy foydalanish, muddatli (vaqtincha) foydalanish yoki ijara huquqi asosida tegishli bo‘lgan yer uchastkalarini yoki ularning qismlarini kompensatsiya evaziga jamoat ehtiyojlari uchun olib qo‘yish tartib-taomillari belgilandi.
Qonunning 4-moddasida Yer uchastkalarini jamoat ehtiyojlari uchun kompensatsiya evaziga olib qo‘yish maqsadlari aniq belgilab o‘tilgan.
Mazkur qonunning qabul qilinishi jismoniy va yuridik shaxslarning ko‘chmas mulkka bo‘lgan huquqlarini yana-da mustahkamlashga xizmat qiladi.
Shuningdek 2022 yil 29 iyunda “Yer uchastkalarini kompensatsiya evaziga jamoat ehtiyojlari uchun olib qo‘yish tartib-taomillari takomillashtirilishi munosabati bilan O‘zbekiston Respublikasining ayrim qonun hujjatlariga o‘zgartish va qo‘shimchalar kiritish to‘g‘risida” O‘zbekiston Respublikasining Qonuni qabul qilindi.
Qonun 22 ta moddadan iborat bo‘lib, mazkur qonun bilan 14 ta O‘zbekiston Respublikasining Qonuni hamda 5 ta O‘zbekiston Respublikasi kodeksiga o‘zgartish va qo‘shimchalar kiritildi.
