Kadastr sohasiga korrupsiya jinoyatini sodir etib sudlanganlar ishlamaydi.
Kadastr agentligi tomonidan sohada korrupsiyani oldini olish, rahbar-xodimlarni halol ishlashini taʼminlash, fuqarolarga va tadbirkorlarga xalaqit berayotgan to‘siqlarni bartaraf etish maqsadida so‘ngi yillarda salmoqli ishlar amalga oshirilmoqda.
Shuni alohida qayd etish kerak, O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2020-yil 7-sentyabrdagi PF-6061-son Farmoni va PQ-4819-sonli qarori ijrosini taʼminlash maqsadida Kadastr agentligi tizimi xodimlari 2020-yilda attestatsiyadan o‘tkazilib, attestatsiya natijalariga ko‘ra 6 427 nafar xodimdan 4 768 nafar (74 %) xodim attestatsiyadan o‘tgan, shundan, 1 791 nafari (28 %) xodim attestatsiyadan shartli o‘tgan bo‘lsa, bilim saviyasi pastligi yoki korrupsiyaga moyilligi sababli 1 659 nafar (26 %) xodim attestatsiyadan o‘ta olmagan.
Kadastr agentligi va Korrupsiyaga qarshi kurashish agentligi o‘rtasida 2020-yilning dekabr oyida o‘zaro hamkorlik memorandumi tuzilgan va har yili korrupsiyaga qarshi kurashish yo‘nalishi bo‘yicha chora-tadbirlar dasturi ishlab chiqish yo‘lga qo‘yildi.
Ko‘rilayotgan chora-tadbirlar natijasida, tizimga ishga qabul qilishda nomzodlarni Ichki ishlar vazirligining Huquqiy statistika va tezkor - hisob maʼlumotlar markazi orqali sudlanganligi yoki jinoiy javobgarlikka tortilganligi holatlari o‘rganib borish amaliyotga joriy etilgan.
Bundan tashqari, Kadastr agentligi tomonidan 2022-2023-yillar davomida 100 nafarga yaqin muqaddam jinoiy javobgarlikka tortilgan xodimlar bilan mehnat shartnomasi bekor qilindi.
Joriy yilda Agentlik tizimida xodimlarga noqonuniy xatti-harakatlarni yetarlicha profilaktika ishlarini olib bormaganligi sababli 6 ta hududiy boshqarma boshliqlari va korrupsiyaga qarshi kurashish bo‘yicha bosh mutaxassislariga “hayfsan” intizomiy jazo chorasi qo‘llanildi.
Davlat kadastrlari palatasi korrupsiyaga qarshi kurashish bo‘limi boshlig‘i bu yo‘nalishdagi kamchiliklarning sabablarni o‘z vaqtida aniqlab, chora-tadbir ko‘rmaganligi uchun egallab turgan lavozimidan ozod etildi.
Sohada manfaatlar to‘qnashuviga yo‘l qo‘ymaslik bo‘yicha barcha xodimlarga deklaratsiya to‘ldirish tizimi joriy etilgan, ishga qabul qilishda esa shaffoflikni taʼminlash maqsadida milliy vakansiyalar bazasining (ish.mehnat.uz) saytlariga bo‘sh ish o‘rinlari to‘g‘risida maʼlumotlar joylashtirib kelinmoqda.
“Yagona milliy mehnat tizimi” idoralararo dasturiy-apparat kompleksi (my.mehnat.uz) orqali xodimlar hamda ishchilarning soni, vakansiyalar, shuningdek, davlat fuqarolik xizmatchilari uchun vacancy.argos.uz platformasi orqali ishga joylashish uchun nomzodlarga ish beruvchilar tomonidan qo‘yiladigan malakaviy va boshqa talablar to‘g‘risidagi maʼlumotlar ham eʼlon qilib borilmoqda.
Agentlik huquqni muhofaza qilish organlari bilan yakin hamkorlikni yo‘lga qo‘ygan bo‘lib, kadastrchilar deyarli barcha yo‘nalishlarda organ xodimlari bilan birgalikda ishlarni amalga oshirmoqda.
Yuqoridagi va boshqa shu kabi amaliy ishlar natijasiga ko‘ra Korrupsiya qarshi kurashish agentligining Davlat idoralarining korrupsiyaga qarshi kurashishdagi faoliyati samaradorligi reytingida Agentlik faoliyati 71 ball bilan “qoniqarli” toifada deb baholandi.
Shu o‘rinda, Korrupsiyaga qarshi kurashish agentligining axborotiga eʼtibor qaratish zarur: “O‘zbekiston Respublikasining “Davlat fuqarolik xizmati to‘g‘risida”gi qonuni 28-moddasida korrupsiyaga oid jinoyatlarni sodir etishda sud tomonidan aybdor deb topilgan shaxslar davlat fuqarolik xizmatiga qabul qilinishi mumkin emasligi qatʼiy belgilab qo‘yilgan bo‘lsa-da, kadastr sohasida muqaddam sudlangan shaxslar faoliyat olib borayotganligi va yana takror jinoyatlar sodir etayotganligi maʼlum bo‘ldi. Birgina firibgarlik yo‘li bilan pora berishga dalolat qilish va pora berish jinoyatini sodir etgan 127 nafar shaxsning 33 nafari yoki 26 foizi muqaddam shu kabi jinoyatlarni sodir etganligi uchun sudlangan” - deb maʼlumot berilmoqda.
O‘rganishlar, tegishli tuzilma va idoralar tomonidan taqdim etilgan maʼlumotlar tahlil etilganda, muqaddam sudlangan, jinoyat sodir etgan yoki javobgarlikka tortilgan birorta xodim 2022-2023-yillarda tizimga ishga qabul qilinmaganligi maʼlum bo‘ldi, bu bo‘yicha yetarlicha asoslarimiz bor.
To‘g‘ri, O‘zbekiston Respublikasining “Davlat fuqarolik xizmati to‘g‘risida”gi qonunning 28-moddasida korrupsiyaga oid jinoyatlarni sodir etishda sud tomonidan aybdor deb topilgan shaxslar davlat fuqarolik xizmatiga qabul qilinishi mumkin emasligi belgilangan, biroq, ushbu talablar mazkur qonunning 3-moddasiga asosan 22-moddasiga muvofiq davlat reyestriga kiritilgan lavozimlarga joriy etiladi degan meʼyorlar ham kiritilgan. Vaholangki, bugungi kunga qadar davlat reyestriga kiritilgan lavozimlar ro‘yxati biror bir hujjat bilan tasdiqlanib, qonuniy asosi yaratilmagan.
Xulosa o‘rnida, ommaviy axborot vositalari vakillari hamda ijtimoiy tarmoq faollaridan Kadastr agentligining imijiga, shu sohada fidoyilik bilan mehnat qilayotgan xodimlarni ishchanlik kayfiyatiga taʼsir ko‘rsatadigan, aniq tahlillarga asoslanmagan maʼlumotlarni tarqatmasliklarini so‘rab qolamiz.
